Omkeringsregel helpt letselschadeslachtoffers

Door: André Rotte
Leestijd: 2 minuten

Wanneer je in Nederland slachtoffer van een ongeval bent en je loopt letselschade op, dan moet je bewijzen dat jouw schade het gevolg is van het ongeval. Wie schadevergoeding eist, bewijst. Dit staat in artikel 150 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.

Wanneer een rechter vindt dat de omkeringsregel van toepassing is, dan zal de aangesproken partij bewijs moeten leveren waaruit blijkt dat het verband tussen het ongeval en het letsel ontbreekt. Lukt dit niet, dan moet de aansprakelijke partij de eisende partij een schadevergoeding betalen. De omkeringregel wordt vooral toegepast bij gevallen waarbij het voor de eisende partij lastig is om het verband tussen oorzaak en gevolg aan te tonen. Bijvoorbeeld bij een val met een fiets op een slecht onderhouden wegdek en soms ook bij whiplashklachten.

Wat houdt de omkeringsregel in?

De omkeringsregel houdt in dat er causaal verband is tussen een onrechtmatige gedraging of tekortkoming en het ontstaan van de schade, tenzij de aangesproken partij aantoont dat de schade ook zonder die gedraging of tekortkoming zou zijn ontstaan. De hoogste Nederlandse rechter, de Hoge Raad, heeft de omkeringsregel aan de orde gesteld in een uitspraak van 19 januari 2001.

Een voorbeeld met de omkeringsregel

Neem het voorbeeld van de fietser die valt op een slecht onderhouden wegdek. De fietser valt omdat die uit balans raakt door slecht liggende tegels. De tegels zijn omhoog gekomen door boomwortels die onder het fietspad liggen. De fietser stelt de gemeente direct na de val aansprakelijk en heeft ook foto’s van de situatie. Er zijn geen getuigen. De gemeente moet zorgen voor een veilige weg. Het is aannemelijk dat de val is ontstaan door het slechte wegdek, maar het slachtoffer heeft geen waterdicht bewijs. Past de rechter de omkeringsregel toe, dan moet de gemeente bewijzen dat de fietser ook gevallen zou zijn als het wegdek er goed bij lag. Kan de gemeente dit niet, dan is zij aansprakelijk en moet de letselschade van de fietser vergoeden.

Wanneer wordt de omkeringsregel toegepast?

De omkeringsregel kan toegepast worden als:

• een handeling in strijd is met een regel;
• de overtreden regel beschermt tegen schade;
• er is schade ontstaan die door de regel voorkomen had kunnen worden.

De omkeringsregel wordt bijvoorbeeld ook in whiplashzaken toegepast. Iemand rijdt achterop zijn voorganger. De regel is: je moet afstand houden van je voorganger in het verkeer. De regel beschermt tegen schade: als je afstand houdt, veroorzaak je geen aanrijding. De achteroprijdende partij reed achterop de voorganger. Die heeft na de aanrijding een whiplash. Er is dus sprake van schade. Maar komt vast te staan dat de klachten het gevolg zijn van de aanrijding?

In sommige gevallen moet de veroorzaker van een kop-staartbotsing bewijzen dat de whiplashklachten niet door de aanrijding komen. Kan degene die achterop reed dat niet, dan is deze aansprakelijk voor de letselschade van de voorganger.

Dat wil echter nog niet zeggen dat de letselschade ook kan worden toegerekend aan degene die de kop-staartbotsing heeft veroorzaakt. Daarvoor moet in de zogeheten omvangsfase worden vastgesteld dat de schade op grond van artikel 6:98 van het Burgerlijk Wetboek aan de veroorzaker toegerekend mag worden.

Wilt u meer weten over claimen van letselschade, causaliteit en de omkeringsregel? Informeer ernaar bij uw expert van Stipt letselschade.