Door: André Rotte
Leestijd: 3 minuten
De zelfrijdende auto komt eraan. Dat stelt juristen voor een uitdaging. Want wie is aansprakelijk bij verkeersongevallen met autonome voertuigen? Terwijl deze ultramoderne machines onze wegen veroveren, zetten ze de traditionele aansprakelijkheidsstructuur op zijn kop. Wie draagt de verantwoordelijkheid wanneer een zelfrijdende auto betrokken is bij een ongeval en betaalt de schade van een letselschadeslachtoffer? Het ontbreken van uniforme wetgeving met betrekking tot zelfrijdende auto’s maakt aansprakelijkheidsvraagstukken lastiger. Voor letselschadeslachtoffers kan dat betekenen dat het moeilijker wordt en langer duurt om schade te verhalen.
Nu ligt de aansprakelijkheid bij verkeersongevallen meestal bij de bestuurder die de verkeersregels overtreedt. De veroorzaker van een ongeval moet de schade van de andere partij vergoeden. Dat geldt voor zowel materiële schade als letselschade. Bij zelfrijdende auto’s waarin de technologie de rol van de bestuurder deels of volledig overneemt, ligt dit anders. Is de producent dan aansprakelijk voor ongevallen met een zelfrijdende auto?
Met de opkomst van autonome voertuigen wordt producentaansprakelijkheid een belangrijke factor. Als een ongeval wordt veroorzaakt door een defect in de zelfrijdende technologie, zou de fabrikant aansprakelijk kunnen worden gesteld. Echter, het vaststellen van gebreken en het bepalen van aansprakelijkheid vereisen nauwkeurige analyse en expertise op het gebied van zowel technologie als wetgeving. De huidige wetgeving schrijft voor dat de producent aansprakelijk is als de aanrijding is veroorzaakt door een falend systeem in de auto.
De testrijder is aansprakelijk voor de aanrijding als hij of zij de zelfrijdende auto bestuurt. Het zal naar verwachting nog wel even duren voor zelfrijdende auto’s voor particulieren te koop zijn. Wel mogen bedrijven en onderzoeksinstellingen nu volgens de wet al testen met zelfrijdende auto’s op de openbare weg. Hierbij moet nog wel altijd een testrijder in staat zijn om in te grijpen als dat nodig is. Eerst moest de testrijder in de auto zitten, maar de wet staat nu ook toe dat de deze zich buiten de auto bevindt. Voorafgaand aan elke testrit beoordeelt de RDW of het testen op een veilige manier kan.
Zelfrijdende auto’s kunnen de bestuurder toestemming vragen om bepaalde handelingen uit te voeren, zoals het wisselen van rijbaan. In gevallen waarin de bestuurder nalatig handelt of verzuimt in te grijpen, kan de aansprakelijkheid deels verschuiven naar de bestuurder, zelfs als het voertuig zelfstandig opereert.
Als een fietser of voetganger letselschade oploopt door een aanrijding met een zelfrijdende auto, is de zelfrijdende auto in de meeste gevallen aansprakelijk. Dit komt omdat fietsers en voetgangers volgens de wet worden gezien als kwetsbare verkeersdeelnemers (artikel 185 Wegenverkeerswet). Hierdoor zijn zij extra beschermd in het verkeer ten opzichte van motorvoertuigen en hebben zij meer rechten bij een aanrijding. Fietsers en voetgangers hebben hierdoor vrijwel altijd recht op een schadevergoeding.
De regels voor aansprakelijkheid die gelden voor normale auto’s, gelden ook voor zelfrijdende auto’s. Degene die de verkeersregels heeft overtreden, is meestal aansprakelijk voor het auto-ongeluk. En dus ook voor de letselschade.
Vaak is het ingewikkeld de toedracht van een ongeval aan te tonen. Het is daarom belangrijk om bewijs te verzamelen, ook bij een ongeval met een zelfrijdende auto. Getuigenverklaringen, foto’s en filmpjes kunnen van belang zijn. Hoe sterker het bewijs, hoe groter de kans dat de schade op de tegenpartij verhaald kan worden.
Bent u betrokken geraakt bij ongeval met een zelfrijdend voertuig en vraagt u zich af wie er aansprakelijk is? Neem dan contact op met een van onze experts. Wij doen er alles aan uw schade te verhalen op de tegenpartij zonder dat het u iets kost. Vult u eenvoudig de test in waaruit blijkt of u recht heeft op vergoeding van uw letselschade.