Aansprakelijkheid bij fietsongevallen en modder op de weg

Door: Lisa Fluit
Leestijd: 4 minuten

Fietsongevallen zijn helaas geen zeldzaamheid, vooral wanneer weersomstandigheden of gevaarlijke situaties op de weg een rol spelen. Een veelvoorkomende oorzaak van fietsongevallen in landelijke gebieden is modder op de weg, die tijdens de oogstperiode door trekkers en landbouwmachines kan worden achtergelaten. Maar wat moet u doen als u betrokken bent bij een fietsongeval waarbij modder een rol speelt? En hoe zit het met de aansprakelijkheid?

Modder op de weg: een gevaarlijke situatie

In september, wanneer boeren druk bezig zijn met oogsten, wordt de kans op modder op de weg groter. Boeren rijden met trekkers en machines van hun land naar de openbare weg en verliezen daarbij vaak modder. Vooral op regenachtige dagen kan dit leiden tot zeer gevaarlijke situaties voor fietsers, die veel kwetsbaarder zijn dan automobilisten. Een modderige weg kan voor fietsers al snel een glijpartij of valpartij betekenen.

Aansprakelijkheid voor modder op de weg

De boer of loonwerker die de modder heeft achtergelaten, wordt gezien als de “wegvervuiler”. Deze persoon is verplicht om ervoor te zorgen dat de weg veilig blijft, wat betekent dat er waarschuwingsborden geplaatst moeten worden om weggebruikers te attenderen op de gevaarlijke situatie en dat de modder zoveel mogelijk opgeruimd moet worden.

Volgens artikel 5 van de Wegenverkeerswet is het verboden om een gevaarlijke situatie te creëren op de weg. Als de boer voldoende voorzorgsmaatregelen heeft genomen, zoals het plaatsen van borden of het schoonmaken van de weg, dan is hij niet direct aansprakelijk als er een ongeluk plaatsvindt.

Echter, als een fietser uitglijdt en ten val komt omdat er geen waarschuwingsborden stonden, er niet op de juiste manier werd gewaarschuwd of de weg niet voldoende schoongemaakt was, kan de boer wel aansprakelijk worden gesteld. Los daarvan is de boer of loonwerker verplicht om vooraf bij de wegbeheerder te melden dat zijn werkzaamheden mogelijk voor modder op de weg zullen zorgen. Als hij dit niet doet, kan de wegbeheerder de schoonmaakkosten de boer dan wel loonwerker en kan deze aansprakelijk worden gesteld voor schade die uit mogelijke ongevallen ontstaat.

Rol van de wegbeheerder

Behalve de boer of loonwerker is ook de wegbeheerder verantwoordelijk voor de veiligheid van de weg. Wegbeheerders, zoals gemeenten of provincies, hebben de zorgplicht om ervoor te zorgen dat de wegen onder hun beheer veilig zijn. Als de wegbeheerder op de hoogte is van de modder op de weg en geen maatregelen treft om de situatie veilig te maken (bijvoorbeeld door de weg schoon te laten maken of borden te plaatsen), kan ook de wegbeheerder aansprakelijk worden gesteld.

Dit valt onder de zorgplicht van de wegbeheerder, en als blijkt dat de wegbeheerder niet regelmatig de wegen controleert of begaanbaar houdt, kan hij aansprakelijk worden gehouden op grond van artikel 6:162 Burgerlijk Wetboek (onrechtmatige daad).

De zorgplicht van de wegbeheerder is niet absoluut. Van weggebruikers mag uiteraard ook voldoende oplettendheid worden verwacht.

Onrechtmatige daad en aansprakelijkheid

Artikel 6:162 Burgerlijk Wetboek stelt dat een onrechtmatige daad, zoals het nalaten van de zorgplicht of het achterlaten van gevaarlijke modder op de weg, kan leiden tot aansprakelijkheid als er een ongeval plaatsvindt. Als de modder gevaar oplevert voor weggebruikers, zoals fietsers, en er wordt geen actie ondernomen om dit te voorkomen, dan kan zowel de boer als de wegbeheerder verantwoordelijk worden gehouden voor de schade. Beide partijen kunnen dan, zoals dat in jargon heet, hoofdelijk aansprakelijk worden gehouden. Met andere woorden: voor vergoeding van de volledige schade worden aangesproken.

Wat te doen bij een fietsongeval door modder op de weg

Als u betrokken bent bij een fietsongeval waarbij modder op de weg een rol speelde, is het belangrijk om direct enkele stappen te ondernemen:

1. Verzamel bewijsmateriaal: maak foto’s en filmpjes van de situatie, zoals de modder op de weg en eventuele waarschuwingsborden (of het ontbreken daarvan). Noteer ook namen en contactgegevens van getuigen als die er zijn.
2. Schakel de politie in: bij een ongeval is altijd het verstandig om de politie te bellen, zodat zij een rapport kunnen opstellen. Dit kan later van belang zijn bij de afwikkeling van de aansprakelijkheid en schade.
3. Informeer de wegbeheerder: als de situatie onvoldoende veilig is, dan is het verstandig de wegbeheerder te informeren zodat deze maatregelen kan nemen, zoals het (laten) verrichten van schoonmaakwerkzaamheden.
4. Bezoek een arts: zelfs als uw verwondingen in eerste instantie gering lijken, is het raadzaam om een arts te bezoeken. Dit zorgt ervoor dat uw letsel goed gedocumenteerd wordt, wat belangrijk kan zijn bij het verhalen van letselschade.
5. Houd een dossier bij: bewaar alle communicatie met de betrokken partijen, zoals de boer, de wegbeheerder en de verzekeraars.

Fietsongevallen: Wat valt er onder?

Fietsongevallen kunnen in verschillende vormen voorkomen. Onder een fietsongeval vallen onder meer:

• Aanrijdingen met motorvoertuigen: dit zijn ongevallen waarbij een fietser wordt aangereden door een auto, motor of vrachtwagen.
• Aanrijdingen tussen fietsers: als twee fietsers met elkaar in botsing komen, bijvoorbeeld op een druk fietspad.
• Valpartijen door gevaarlijke situaties op de weg: dit omvat situaties zoals modder, gaten in het wegdek, slecht wegonderhoud of ongelukkig geplaatste paaltjes.
• Aanrijdingen met voetgangers: wanneer een fietser en een voetganger met elkaar in botsing komen

Soorten fietsen die betrokken kunnen zijn bij ongevallen

Elke soort fiets kan betrokken raken bij een ongeval, waaronder:

• Stadsfietsen en e-bikes: vooral elektrische fietsen (e-bikes) zijn steeds vaker betrokken bij ongevallen vanwege hun hogere snelheid die het voor andere weggebruikers lastiger maakt om een goede inschatting van de verkeerssituatie te maken.
• Bakfietsen en transportfietsen: deze zware fietsen zijn lastiger te manoeuvreren, wat soms leidt tot ongelukken met een grotere impact.
• Racefietsen en mountainbikes: tijdens sportieve ritten kunnen fietsers onderling botsen of vallen door onoverzichtelijke of gevaarlijke routes.
• Speed pedelecs: deze snelle elektrische fietsen, die vaak op de rijbaan rijden, zijn vanwege hun hogere snelheid gevoelig voor gevaarlijke situaties, zoals modder op de weg.

Eigen verantwoordelijkheid van de fietser

Hoewel de boer en wegbeheerder aansprakelijk kunnen zijn, heeft de fietser zelf ook een verantwoordelijkheid om veilig te rijden. Als er waarschuwingsborden staan en deze worden genegeerd of de fietser is onvoldoende oplettend, dan kan de schade niet worden verhaald.

Conclusie

Modder op de weg kan leiden tot gevaarlijke situaties, vooral voor fietsers. Zowel de boer, de wegbeheerder als de fietser hebben een verantwoordelijkheid om ongelukken te voorkomen. Als u betrokken raakt bij een fietsongeval door modder, is het belangrijk om bewijsmateriaal te verzamelen, medische hulp in te schakelen en een professionele belangenbehartiger te raadplegen om te kijken of uw schade kan worden verhaald.